Cái lý sự “Con gà hay quả trứng”

Câu chuyện “con gà hay quả trứng – cái gì có trước?” có lẽ là một cái lý sự mà Thượng đế ban cho con người để con người bám vào đó mà tiến hành những tranh luận không có hồi kết về cái gì là nguyên nhân và cái gì là kết quả. Tóm lại là cái gì “đẻ” ra cái gì.

Hãy cùng nhau xem 2 cái lý sự sau:

Câu chuyện thứ nhất, đó là về Làm và Lương:

Nhiều người ta thán về việc lương công chức thấp. Thế nhưng có người lại bảo: làm như thế thì lương chỉ có vậy thôi. Lập tức có người đáp lại: lương như vậy thì người ta chỉ làm như vậy thôi. Câu chuyện này tôi đã nghe dễ đến hơn 20 năm nay rồi mà vẫn chưa có hồi kết và kết quả là từ đó đến nay, lương “vẫn như vậy” và người ta làm cũng “vẫn như vậy”.

Câu chuyện thứ hai, đó là về Đình công và Giải quyết đình công:

Việt Nam có lẽ là nước duy nhất trên thế giới giữ một kỷ lục rất kỳ quặc, đó là từ khi có Bộ luật Lao động tới nay (1995), đã diễn ra hơn 4 ngàn cuộc đình công thì 100% các cuộc đình công này là tự phát (nghĩa là diễn ra không theo trình tự thủ tục pháp luật quy định). Do đình công diễn ra không theo luật nên trình tự thủ tục để giải quyết nó cũng không thể tiến hành theo luật. Bởi vậy mới có chuyện là việc giải quyết các cuộc đình công này cũng 100% không theo trình tự thủ tục phát luật quy định. Người lao động thấy cứ đình công không theo luật mà vẫn được giải quyết, thậm chí là giải quyết nhanh hơn, hiệu quả hơn, “an toàn” hơn cho người tổ chức đình công thì họ cứ con đường không theo luật mà đi.

Từ đó mới sinh ra cái vòng luẩn quẩn là “đình công thế nào thì giải quyết đình công thế đó” và “giải quyết đình công như thế nào thì đình công thế đó”.

Nếu cứ bám lấy cái lý sự “con gà và quả trứng” thì hai vấn đề cốt tử này của quan hệ lao động ở Việt Nam sẽ mãi như thế này thôi.

Nguyễn Mạnh Cường
cuong.qhld@gmail.com

------------------------

@ copyright 2012

Mọi sự trích dẫn hoặc đăng tải lại đề nghị ghi rõ nguồn