Tiền lương dường như là một chủ đề muôn thuở khi người ta nói đến việc đi làm, tức là nói đến một quan hệ lao động nào đó. Và khi nói đến tiền lương thì vấn đề muôn thuở cũng chỉ xoay quanh hai chữ "cao" và "thấp". Nếu ta cứ đi sâu vào hai chữ "cao" và "thấp" này thì câu chuyện sẽ không bao giờ có điểm dừng.
Vậy thì câu chuyện nên nói thế nào để còn có thể dừng lại mà làm việc?
Khi
đình công, người lao động đưa ra yêu sách đòi tăng lương. Trong trường hợp đó,
người ta thường diễn giải là do tiền lương thấp. Nhưng “cao-thấp” là một khái
niệm tương đối, thường thì người ta lấy một mức gì đó ra để so sánh. Và chính
sự khập khiễng trong so sánh này thường dễ dẫn đến những diễn giải khác nhau.
Ví
dụ người lao động đình công đòi lên lương vì giá cả sinh hoạt đã lên cao, làm
cho thu nhập thực tế của người công nhân bị thấp đi nếu giữ nguyên mức lương
không thay đổi. Như vậy, người lao động cho là lương của họ đang bị trả thấp. Còn người sử dụng lao động lại lấy mức lương tối
thiểu do Nhà nước quy định ra để chứng minh rằng mức lương do doanh nghiệp trả
như vậy là cao hơn mức lương tối thiểu
một mức nào đó, bởi vậy đòi hỏi của người lao động là vô lý. Cách lý giải của
hai bên về lý thuyết nghe đều có lý, nhưng lại rất khác nhau. Chính sự khác
nhau về cái “lý” này dẫn đến tranh chấp lao động và đình công.